Django ile Blog Geliştirme - Rss ve Site Haritası

Site haritaları ve rss beslemeleri bir blogun olmazsa olmazlarındandır. Django'da bunların ikisini de yapmak çok kolay. sitemap ve rss beslemesi yapmak için gerekli sınıflar, django'nun içindeki contrib paketiyle bize sunuluyor.

Bu yazı dizisinde bahsedilen blog uygulamasının son haline github deposundan ulaşabilirsiniz.

Bu makale kullandığım örneklerde, halen bu gördüğünüz site için kullandığım kodları kullanacağım. Bu siteyi yazmaya başladığımda birkaç nedenden dolayı ingilizce olarak yazmaya başladığım için, değişken isimleri şimdiye kadar yaptığımız örneklerden farklı olacak. Ancak, gerekli açıklamaları yapacağımdan dolayı, bu örnekleri kendi projenize kolaylıkla uygulayabileceğinizi düşünüyorum. Atladığım bir nokta varsa, aşağıda gördüğünüz yorumlardan beni uyarırsanız sevinirim. Şimdi rss ile ilgili olan kodları görelim:

# -*- coding:utf-8 -*-
from django.contrib.syndication.views import Feed
from django.shortcuts import get_object_or_404
from portal.blog.models import Post, Tag
class LatestPosts(Feed):
    title = "yasar11732: En Son Yazılar"
    link = "/"
    description = "Yeni yazilarin güncellemeleri"
    def items(self):
        return Post.objects.filter(yayinlandi=True).order_by("-pub_date")[:5]
    def item_title(self,item):
        return item.title
    def item_description(self,item):
        return item.abstract
    def item_pubdate(self,item):
        return item.pub_date
class TagFeed(Feed):
    def get_object(self,request,tag):
        return get_object_or_404(Tag, text=tag)
    def title(self,obj):
        return "yasar11732: %s ile ilgili makaleler" % obj.text
    def item_description(self,obj):
        return obj.abstract
    def link(self,obj):
        return "/tag/%s/" % obj.text
    def description(self, obj):
        return "%s ile ilgili tum yazilar" % obj.text
    def items(self,obj):
        return obj.post_set.filter(yayinlandi=True).order_by("-pub_date")[:15]
    def item_pubdate(self,item):
        return item.pub_date

Bu modül, uygulamızın içerisinde herhangi bir isimle kayıtlı olabilir. Bunu url tanımlamasına nasıl kaydedeceğimize birazdan değineceğim. Bu modülde önemli olan nokta, import ettiğimiz Feed sınıfının alt sınıflarını oluşturmak. Feed sınıfı rss beslemesi oluşturmak için tanımlanmış genel bir görünüm sınıfı, bizim istediğimiz ise, bunu kendimize göre özelleştirmek. LatestPost sınıfında, birkaç tane sınıf değişkeni tanımladım. Bu sınıf değişkenleri sırasıyla rss beslemesinin başlık, link ve tanım öğelerini belirliyor. Link değişkenini "/" şeklinde belirtmemin nedeni, bu rss beslemesinin ait olduğu sayfasının blog'umun anasayfası olması. LatestPosts sınıfında tanımladığım metodlar ise, bu rss beslemesinin hangi öğelerden oluşacağı (items metodu), bu öğelerin tanımlarının nasıl elde edileceği (item_description) ve bu öğelerin yayınlanma tarihinin nasıl elde edileceği (item_pubdate) gibi yöntemleri belirliyor. İsmi item_ önekiyle başlayan metodlar, items metodudan döndürdüğünüz nesne listesindeki nesnelerin her biri için çalıştırılarak, rss beslemeniz oluşturuluyor. Bu metodların ikinci parametleri, items metodundan dönen nesnelerden bir tanesi olduğu için, ve ben Post objemin abstract, pub_date vb. özelliklere sahip olduğunu bildiğim için, bu özellikleri kullanarak rss beslememi oluşturmuş oluyorum. Ben burada item_ önekiyle başlayan 3 tane metod yazmış olsam da, django'nun içerisinden açıp Feed sınıfını okursanız, burada tanımlayabileceğiniz metodların listesi şöyle olmalı:

  • title
  • link
  • description
  • unique_id
  • enclosure
  • pubdate
  • author_name
  • author_email
  • author_link
  • categories
  • item_copyright

TagFeed sınıfının LatestPost sınıfından farkı, her farklı etiket için, farklı bir rss beslemesi üretmesi. Hangi etiket için besleme üreteceğini get_object metodunun 3. argümanı sayesinde belirliyor. Bu argümanı bu işleve gönderme işlemini, birazdan url'leri tanımlarken göreceğiz. Bu sınıfın bir LatestPost sınıfından bir diğer farkı da, title, description ve link öğelerini basit bir değişkene atayarak belirtmektense, bir metod aracılığıyla belirtmiş olmamız. Bu sınıf her etiket için farklı bir rss beslemesi üretmek durumunda olduğundan, her etiket için farklı bir başlık, link ve tanım üretebilmek adına bu metodları get_object metodundan aldığı nesneyle birlikte çağırıyor. Bu sınıfın diğer özellikleri ise LatestPost sınıfıyla tamamen aynı.

Bu örnekte göremediğimiz şöyle bir nokta var ki, rss beslemesi oluşturulacak her nesne için, Feed sınıfı bir link üretmeye çalışıyor, bundan dolayı, ya tanımladığımız sınıfta bir item_link metodu olmasını, ya da nesne'nin kendisinin bir get_absolute_url metodu olmasını bekliyor. Ben modellerimde get_absolute_url metodu tanımladığım için, item_link metodu yazmaya gerek duymadım.

Url tanımlaması yaparken, örnekte yazdığımız sınıfların views.py'de yazdığımız işlevlerden bir farkı yok.

from feeds import LatestPosts, TagFeed
urlpatterns += patterns('',
    (r'^rss/$', LatestPosts()),
(r'^tag/(?P[^/]+)/rss/$', TagFeed()),
)

Burada, url'lerimiz için geriçağırım (callback) işlevi olarak biraz önce yazdığımız sınıfların birer örneklerini (parentezlere dikkat edin!) atıyoruz. Gerisini Feed sınıfından türettiğimiz sınıflarımız hallediyor. Artık rss beslemelerimiz çalışır vaziyetteler.

Site haritası yapmak da, rss beslemesi yapmak kadar kolay, kodları görelim :

from django.contrib.sitemaps import Sitemap
from portal.blog.models import Post, Tag
class PostSitemap(Sitemap):
  changefreq = "never"
    priority = 0.5
    def items(self):
        return Post.objects.filter(yayinlandi=True)
    def lastmod(self,obj):
      return obj.pub_date
class TagSitemap(Sitemap):
    changefreq = "weekly"
   priority = "0.4"
    def items(self):
        return Tag.objects.all()
    def lastmod(self,obj):
      posts =  obj.post_set.all().order_by('-pub_date')
       if len(posts) > 0:
           return posts[0].pub_date
        else:
           return None

Site haritası oluşturmak, rss beslemesi oluşturmaya çok benzer olduğundan örnek kodları gösterip bırakıyorum. Siz okuyucuların genel fikri aldığını düşünüyorum. Url yapılandırması da şu şekilde:

from sitemaps import PostSitemap, TagSitemap
sitemaps = {
'posts' : PostSitemap,
'tags' : TagSitemap,
}
urlpatterns = patterns('',
  (r'^sitemap\.xml$', 'django.contrib.sitemaps.views.sitemap', {'sitemaps' : sitemaps}),

Burada, rss beslemesi örneğinden farklı olarak, yazdığımız sınıfları geriçağırım metodu olara değil, django'nun sitemaps paketinin görünüm fonksiyonuna argüman olarak verdik. sitemaps sözlüğü içinde iki farklı sınıf belirttiğim için, son oluşan xml belgesinde iki sınıftan gelen nesnelerin toplamında bir site haritası oluşturulmuş olacak.

Bu bölümde verdiğimiz örneklerde, dikkat çekmek istediğim diğer bir nokta ise, dikkat çekmek istediğim noktaları belirtmek için, kodların altında açıklama yapmak zorunda kalmam. Eğer kodların içerisinde yorumlar yazmış olsaydım, sadece kodları burada göstererek bu yazıyı tamamlayabilirdim. Bu da benim kendi ayıbım olmuş. Boş satır kullanmak konusundaki düzensizliğime ise diyecek söz bulamıyorum. Siz böyle yapmayın, hem kendiniz, hem de kodlarınızı okuyacak insanlar için.

Bu yazıyla birlikte, yazı dizisinin sonuna geldik. Artık elinizde bir Django uygulaması olduğuna göre, Django sunucusu olarak dotcloud yazısını okumak isteyebilirsiniz.